Home Pers duurzaam varen Artikel ‘Eerste elektrische charterschip De Overwinning’

Artikel ‘Eerste elektrische charterschip De Overwinning’

Eerste elektrische charterschip De Overwinning

Geschreven door Evert.J.Bruinekool 26 juli 2022

De Overwinning van Joost Martijn en Anna Glas wordt het eerste verduurzaamde charterschip in Nederland. Volledig elektrisch. Na een complete refit wordt het schip volledig ingetimmerd en elektrisch gemaakt, van motor tot koken en verwarming.

Nadat in oktober 2021 bleek dat het circa 12 jaar oude vlak slecht was, besloot het duo het schip toch te behouden en grondig opnieuw op te bouwen voor de chartervaart. Koopmans Scheepsbpuw heeft inmiddels al het staalwerk aan het schip gedaan en momenteel wordt bij Multiship Holland BV het schip volledig gestraald en in de lak gezet.

Duurzaam Overwinning@Gouden Vloot Zeilreizen

Opnieuw inrichten

Nu volgt het opnieuw opbouwen van het interieur, de verwachting is dat De Overwinning in seizoen 2023 weer op het Wad te zien zal zijn met gasten. De Overwinning is een van de pilotprojecten van Green Shipping Waddenzee en als partner door Robin Hoekstra van Bureau Scheepvaartcertificering (BSC) mede vanwege de keuring en om de te ontwikkelen regelgeving volgen. De BBZ werkt nauw samen met de bouwers om het schip te monitoren om na de ombouw elektrische data te monitoren en beschikbaar te stellen voor de andere charterschepen.

Martijn en Glas hebben er lang over nagedacht welke weg zij zouden inslaan voor de vergroening van het schip. In eerste instantie wordt de tjalk met elektromotoren uitgerust en de accu’s met walstroomaansluiting. In de huidige machinekamer wordt voor het eerste proefjaar van de pilot een aggregaat geplaatst opdat er in geval van nood altijd stroom is. De werf prefereerde de tijdelijke generator voor de veiligheid. Martijn stelt: “Ik verwacht niet dat het nodig is, omdat de accu’s voor twee uur vol vermogen kunnen leveren en het een zeilschip is.”

Methanolcel

Na het eerste jaar proefvaren is het de bedoeling dat groene methanol de energiedrager wordt en dat de brandstofcellen de actieradius vergroten op een uitstootvrije manier. Methanol is eenvoudig op te slaan en heeft een goede energiedichtheid en is ruim beschikbaar. Brandstofcellen kunnen zowel op waterstof werken als op methanol. “In dit project zal worden gewerkt aan de ontwikkeling en het kleinschalig testen van Direct Methanol Fuel Cell technology voor maritieme applicaties,” legt Green Shipping Waddenzee uit op hun website. “Door middel van een redoxreactie wordt energie opgewekt, met minimale uitstoot van niet-fossiele CO 2 en zonder milieu-emissies.”

Belangrijk is dat het schip zijn karakter niet verliest vindt Martijn: “Het is een kleine tjalk en een snelle goede zeiler voor een klein aantal gasten.” Het aantal gasten wil hij ook terugbrengen naar tien tot twaalf. Niet vanwege de soepelere regels, want hij wil aan de normale eisen voldoen voor charterschepen. De gevonden oplossing is een duurzaam interieur. “Ofwel geen fout hout.” Plus elektrische aandrijving, inductie koken en infraroodverwarming. Heel goed isoleren

Goed over nagedacht

De elektromotor bestaat uit tweemaal 20 kW-aandrijving op een as omdat je dan zo nodig eenvoudig terug kan schakelen. Er is gekozen voor 68 kW aan accuvermogen. Opladen van de accu’s gaat in vijf uur met walstroom. De accutypes worden al langer beproefd in de rondvaart in Amsterdam, dus daar verwacht Martijn geen problemen mee. De voormalige machinekamer wordt de A60 veilige technische ruimte. Het is de accu en technische ruimte, de elektromotor komt onder de vloer van de woning.

Het eerste seizoen zal uitwijzen of de gemaakte keuzes qua vermogen kloppen bij het nu geschatte motor- en hotelaccommodatiegebruik. In 2024 wordt de brandstofcel voor de methanol geplaatst zoals het er nu uitziet, dan kan het aggregaat weg. Over de kosten kan en wil Martijn nog niet veel zeggen. “Zo uitgebreid als wij het doen is heel duur, eigenlijk is dit voor charterschippers niet te dragen of terug te verdienen.” De werkelijke kosten weten ze pas als het traject afgerond is.

Vaargedrag wijzigen

“Hoe dan ook zal het vaargedrag aangepast moeten worden op elektrisch varen en zeilen, dingen die je vroeger deed, dat kan nu waarschijnlijk niet meer op dezelfde manier,” zegt Martijn. “Ik wil zo minimaal mogelijk op de motoren varen, daar kijk ik naar uit. Naar meer zeilen, zoals vroeger.”

Hoekstra zegt: “De Overwinning heeft een enorme voorsprong naar zero emissie omdat het schip al zeilt. Er is nu een werkgroep bezig met nieuwe regelgeving voor low flashpoint fuels, waar waterstof en methanol onder valt. Wij hebben nauw contact met hen. Ik kijk mee om thuis te zijn in de nieuwe regels en ervaring en kennis op te doen voor schippers en certificering in de toekomst.” Hun werk wordt door de subsidie betaald, door al het onderzoek dat nodig is kan een ondernemer deze nieuwe trajecten nauwelijks betalen. “Dit moeten we samendoen om de weg voor de chartervaart naar zero emissie te ontsluiten.”